Iedereen kent angst. Angst waarschuwt ons voor een nakend gevaar bv bij het ruiken van gaslucht. Het zorgt ervoor dat het lichaam in staat van paraatheid komt, zodat er indien nodig een snelle reactie kan komen. In zo’n geval is angst een gezonde reactie.
Maar sommige mensen zijn bang wanneer de omstandigheden daar geen aanleiding toe geven. Ze durven hun huis niet uit zonder alles tien keer te controleren. Of het zweet breekt hen uit bij de gedachte dat ze een telefoontje moeten plegen of met hun baas in onderhandeling moeten. Mensen met buitensporige angsten neigen ertoe om dikwijls gewone situaties te vermijden die ze met deze angst in verband brengen. Hun leven gaat bepaald worden door het vermijden van bepaalde situaties, terwijl hun angst er niet door afneemt. In dit geval spreekt met van een angststoornis.
De meest voorkomende angststoornis is een gegeneraliseerde angststoornis: Mensen maken zich dan ernstig zorgen over zaken die horen bij het dagelijks leven, zoals geld en gezondheid, terwijl in hun leven objectief gezien alles goed gaat. Zo iemand heeft bange voorgevoelens, gaat piekeren, wordt somber en overbezorgd en kan zich gejaagd en rusteloos gaan voelen.
Iemand met een dwangstoornis (obsessieve-compulsieve stoornis) herhaalt steeds bepaalde handelingen en gedachten. Voorbeelden zijn: de handen wassen, controleren of het gas uit staat, of de deur wel op slot zit, het huis schoonmaken of alle donkere stoeptegels tellen, desnoods honderd keer op een dag. De dwanghandelingen en dwanggedachten moeten bescherming bieden tegen een enorme angst en onrust en het gevoel dat er iets vreselijks gaat gebeuren.
Een fobie is een gerichte angst voor bepaalde dingen (nemen van de lift), dieren (spin, slang) of situaties bv praten tegen onbekenden. Die angst kan gepaard gaan met heftige lichamelijke verschijnselen en paniekgevoelens. De persoon in kwestie weet meestal goed dat zijn angst niet reëel is, maar de angst wint het van het gezonde verstand. Een fobie gaat vrijwel altijd gepaard met vermijdingsgedrag: fobische mensen gaan de situaties uit de weg waarin ze de angst hebben meegemaakt of waarin ze vrezen de angst te voelen. Daardoor worden ze belemmerd in hun dagelijks functioneren. Mensen met een fobie hebben ook vaak last van verwachtingsangst: alleen al bij de gedachte dat ze in een beangstigende situatie zullen komen, krijgen ze last van de angstklachten.
Samen met je psychotherapeut wordt er eerst gekeken naar de mogelijke oorzaak van je angst. Het is van belang dat eerst helder wordt wat de onderliggende oorzaken zijn van je angst vooraleer er een adequate therapievorm kan opgestart worden. Dateren je angsten uit (on)bewust onverwerkte kwesties en/of emoties uit je verleden dan is het belangrijk dat dit eerst duidelijk wordt.
Angststoornissen zijn goed te behandelen met behulp van o.a. cognitieve gedragstherapie in combinatie met ontspannings- en relaxatieoefeningen. Tijdens de therapie gaat de psychotherapeut met u in op uw klachten, de situaties waarin de angst of paniek optreedt en de gedachten die u daarbij heeft. Verder worden er oefeningen meegegeven waarmee u kunt werken aan het overwinnen van de angst en het bestrijden van angstopwekkende gedachten. Ook kunt u met behulp van ademhalings- en ontspanningsoefeningen de angst leren beheersen en bijvoorbeeld hyperventilatie leren voorkomen. Bij heel ernstige klachten is het belangrijk om samen met uw arts te kijken of eventuele medicatie, ter ondersteuning van de therapie, noodzakelijk is.
Wil u graag eerst meer informatie over therapie dan kan u steeds terecht bij uw psychotherapeut tijdens de afspraakmomenten.
Voelt het veiliger om hiervoor van thuis uit therapie te starten, dan is online therapie zeker mogelijk.
Wat is faalangst?
Iedereen die wel eens een sollicitatiegesprek heeft gehad of toespraak heeft moeten houden of een mondeling examen heeft moeten doen, weet hoeveel spanning dergelijke situaties met zich mee kunnen brengen. Het is heel normaal dat je bij lastige situaties een lichamelijke spanning voelt; het is een normale, gezonde reactie op een ‘bedreigende’ gebeurtenis. Het zorgt ervoor dat je geconcentreerd bent en alert handelt. Wanneer het ‘gevaar’ geweken is, neemt de stress vanzelf weer af. Het wordt een probleem wanneer je op dergelijke momenten zo gegrepen bent door de angst voor mislukking dat je prestatie er ernstig onder lijdt en je niet meer op een aangename manier en ontspannen kan leven. Is dat het geval, dan spreken we van faalangst.
Falen komt van het Latijnse woord fallere, wat letterlijk ‘doen vallen’ betekent. Faalangst is de spanning of de angst die je voelt wanneer je
Cognitieve, motorische en sociale faalangst kunnen los, maar ook in combinatie met elkaar voorkomen. Wanneer tijdens een vergadering aan een faalangstig iemand onverwacht een vraag wordt gesteld, kan hij geblokkeerd raken door alle ogen die opeens op hem zijn gericht. Het feit dat hij niet meteen een antwoord paraat heeft, vormt het cognitieve aspect, de rol van het ‘publiek’ (de collega’s) het sociale aspect.
Cognitieve faalangst heeft te maken met kennis, zowel met het opnemen als het toepassen ervan. Mensen met cognitieve faalangst denken bijvoorbeeld voor een examen dat ze het niet zullen halen, terwijl ze wel goed zijn voorbereid. Of dom zullen overkomen tijdens het functioneringsgesprek met hun directe chef.
Sociale faalangst heeft te maken met het contact met andere mensen. Iemand met sociale faalangst vindt het bijvoorbeeld moeilijk om te spreken in een groep, bijvoorbeeld tijdens een meeting, maar ook op een verjaardag of gewoon in de supermarkt.
Motorische faalangst heeft te maken met de angst om het lichaam te gebruiken. Deze angst kan bijvoorbeeld optreden bij een autorij-examen. Op zulke momenten voelt iemand met motorische faalangst zich als ‘verlamd’.
Velen denken dat hun angststoornis deel uitmaakt van hun persoonlijkheid of ze hebben bepaalde therapieën geprobeerd en gemerkt dat deze niet hielpen. Meer nog sommigen laten het achterwege uit angst om met het probleem geconfronteerd te worden.
Uit onderzoek is gebleken dat 70 % van de mensen zich niet laat behandelen of onvoldoende. Hierdoor houden de problemen jarenlang stand en leiden vaak tot bijkomende depressies, alcoholverslaving, ….en arbeids- of studie-ongeschiktheid. Cognitieve gedragstherapie is zeer effectief bij hardnekkige faalangst of angststoornissen. Velen slagen erin hun faalangst na enkele weken of maanden onder controle te krijgen.
Wenst u meer info rond behandeling van faalangst of andere angsten dan kan u tijdens de afspraakmomenten contact opnemen.
Wens je een afspraak te maken voor online therapie, dat kan ook.